0915 58 52 59 
Hiện nay, việc trồng rau sạch tại nhà không chỉ mang lại nguồn thực phẩm sạch mà còn giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn dinh dưỡng cho gia đình. Trong số những loại rau phổ biến, đậu đỏ là một lựa chọn tuyệt vời. Trồng đậu đỏ tại nhà không chỉ đơn giản mà còn mang lại một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng cho gia đình. Trong bài viết này, hãy cùng Nhà máy Phân bón Hà Lan tìm hiểu cách trồng đậu đỏ một cách đơn giản tại nhà.
Đặc điểm của cây đậu đỏ
Cây đậu đỏ là loại cây thân thảo mọc mỗi năm, có thể đứng hoặc leo cao tới 90 cm. Cây có nhiều nhánh, mỗi nhánh có cạnh và lông dài. Lá của cây đậu đỏ là lá kép, có 3 lá chét, có lông và cuống dài từ 10 đến 12 cm. Lá chét có hình xoan đầu tròn, có thùy và 4 đến 5 cặp gân phụ, có chiều dài từ 5 đến 10 cm và rộng từ 2 đến 5 cm. Lá kèm của cây có dạng thon, hình lọng, và dài khoảng 8mm.
Hoa của cây đậu đỏ mọc thành chùm ở nách lá, mỗi chùm thường chứa từ 6 đến 12 hoa. Đài hoa có 5 răng ngắn, tràng hoa màu vàng sáng, cao khoảng 15mm, và có lườn xoắn. Quả của cây đậu đỏ có hình trụ dài, nhọn ở phần chóp, là dạng quả nang, bên trong có chứa hạt màu đỏ sậm và mịn.
Công dụng của đậu đỏ trong cuộc sống
Đậu đỏ là một loại thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn của người Việt Nam. Ngoài giá trị dinh dưỡng cao, đậu đỏ còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe và sắc đẹp như:
Chống oxy hóa
Đậu đỏ chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa như anthocyanin và polyphenol, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do, ngăn ngừa ung thư và lão hóa.
Giúp cơ bắp con người khỏe mạnh
Đậu đỏ là nguồn cung cấp protein dồi dào, giúp xây dựng và duy trì cơ bắp khỏe mạnh. Protein trong đậu đỏ cũng giúp cơ thể phục hồi sau khi tập luyện thể dục thể thao.
Tăng cường sức khỏe cho tim mạch con người
Chứa chất xơ hòa tan, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch. Kali trong đậu đỏ cũng giúp điều hòa huyết áp.
Lợi ích cho hệ tiêu hóa
Chất xơ trong đậu đỏ giúp kích thích hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, ngăn ngừa táo bón và các bệnh tiêu hóa khác. Chất xơ là một thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ tiêu hóa. Khi tiêu thụ đậu đỏ, lượng chất xơ hòa tan và không hòa tan trong đậu giúp tăng cường sự di chuyển của thực phẩm qua hệ tiêu hóa, làm mềm phân và giảm nguy cơ táo bón. Đồng thời, chất xơ cũng hỗ trợ trong việc duy trì môi trường vi sinh vật có lợi trong ruột, giúp ngăn ngừa các bệnh tiêu hóa như viêm đại tràng và ung thư đại tràng.
Bổ thận
Đậu đỏ có tính ấm, vị ngọt, giúp bổ thận, lợi tiểu, tốt cho người bị thận hư, phù nề, tiểu tiện khó khăn. Theo y học cổ truyền, đậu đỏ không chỉ là một nguồn dinh dưỡng giàu protein và chất xơ mà còn có tác dụng dược lý. Tính ấm của đậu đỏ giúp kích thích tuần hoàn máu và tăng cường chức năng thận, trong khi vị ngọt giúp bổ dưỡng cơ thể.
Cung cấp vitamin bổ dưỡng cho cơ thể
Đậu đỏ chứa nhiều vitamin B, vitamin E, sắt, magie, phốt pho,… cần thiết cho cơ thể. Vitamin B giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, vitamin E giúp chống oxy hóa, sắt giúp vận chuyển oxy trong cơ thể, magie giúp thư giãn cơ bắp và thần kinh, phốt pho giúp xây dựng xương và răng chắc khỏe.
Đào thải độc tố, giải độc
Đậu đỏ có tác dụng lợi tiểu, giúp đào thải độc tố ra khỏi cơ thể, thanh lọc gan, giải độc máu. Nhờ vào hàm lượng chất xơ cao và các chất chống oxy hóa, đậu đỏ không chỉ hỗ trợ hệ tiêu hóa mà còn giúp cải thiện chức năng gan và thận. Chất xơ trong đậu đỏ giúp thúc đẩy quá trình đào thải các chất cặn bã qua đường tiêu hóa, trong khi các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan khỏi các gốc tự do và hỗ trợ quá trình giải độc. Việc lợi tiểu từ đậu đỏ giúp cơ thể loại bỏ các chất độc qua nước tiểu, từ đó góp phần thanh lọc gan và giải độc máu, duy trì sức khỏe tổng thể.
Tốt cho hệ miễn dịch
Chất xơ trong đậu đỏ giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại vi khuẩn và virus gây bệnh. Chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh. Khi chất xơ hòa tan được lên men trong ruột, nó tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFAs), như butyrate, có tác dụng chống viêm và hỗ trợ sự phát triển của các vi khuẩn có lợi.
Giúp huyết áp ổn định
Kali trong đậu đỏ giúp điều hòa huyết áp, tốt cho người bị cao huyết áp. Kali là một khoáng chất thiết yếu giúp duy trì cân bằng điện giải và nước trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến huyết áp. Cụ thể, kali giúp giãn nở mạch máu, làm giảm sức cản ngoại biên và giúp tim bơm máu hiệu quả hơn. Điều này làm giảm áp lực lên thành mạch máu, giúp điều hòa huyết áp.
Da đẹp
Vitamin E trong đậu đỏ giúp chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, ngăn ngừa lão hóa da và làm đẹp da. Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn chặn các gốc tự do gây hại cho tế bào da. Các gốc tự do này có thể được hình thành do tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời, ô nhiễm môi trường và các yếu tố gây stress khác.
Giống cây đậu đỏ
Có nhiều giống đậu đỏ khác nhau, phổ biến nhất là:
- Đậu đỏ đại nành: Hạt to, vỏ đỏ đậm, ruột vàng, năng suất cao.
- Đậu đỏ lòng vàng: Hạt to, vỏ đỏ đậm, ruột vàng, bùi ngọt.
- Đậu đỏ gấc: Hạt to, vỏ đỏ sẫm, ruột đỏ, bùi ngọt.
- Đậu đỏ đen: Hạt nhỏ, vỏ đen, ruột đỏ, bùi ngọt.
Mùa vụ trồng đậu đỏ
Đậu đỏ là cây trồng ngắn ngày, có thể trồng nhiều vụ trong năm. Tuy nhiên, thời vụ trồng chính của đậu đỏ là vào:
- Vụ đông xuân: Bắt đầu từ tháng 10 đến tháng 2.
- Vụ hè thu: Từ tháng 4 – tháng 7.
Quy trình canh tác trong cách trồng đậu đỏ
Tham khảo ngay cách trồng đậu đỏ tại nhà ngay sau đây:
Làm đất trồng cây đậu đỏ
Đất trồng đậu đỏ cần tơi xốp, thoát nước tốt, có độ pH từ 6 – 7. Nên chọn khu vực đất bằng phẳng, ít úng nước và phải cày bừa đất kỹ, loại bỏ cỏ dại, tàn dư thực vật. Bón lót bằng phân bón hữu cơ vi sinh hoặc phân chuồng hoai mục. Băm nhỏ vôi bột rồi rải đều và trộn kỹ với đất. Cách trồng đậu đỏ đúng là bạn nên lên luống cao khoảng từ 20 – 30 cm và rộng 80 – 100 cm.
Chọn giống đậu đỏ và gieo trồng
Để trồng đậu đỏ thành công, trước hết cần chọn loại giống phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu địa phương. Một số giống phổ biến bao gồm: đậu đỏ đại nành, đậu đỏ lòng vàng, và đậu đỏ gấc. Sau đó gieo hạt đậu đỏ trực tiếp vào đất. Đào các hố nhỏ, sâu khoảng 2 – 3 cm, mỗi hố gieo từ 2 đến 3 hạt. Khoảng cách giữa các hạt từ 10 – 15 cm. Sau đó, lấp đất và tưới nước nhẹ nhàng cho các hạt.
Chăm sóc cây đậu đỏ sau khi trồng
Cách trồng cây đỏ năng suất là bạn cần chú ý các bước chăm sóc để cây đạt hiệu quả cao:
Tưới nước và trồng dặm
Tưới nước cho cây đậu đỏ thường xuyên, nhất là vào giai đoạn cây con và ra hoa kết quả. Nên tưới nước vào sáng sớm hoặc buổi chiều mát. Tránh tưới nước vào những buổi trưa nắng nóng. Lượng nước tưới cần điều chỉnh theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Trung bình, mỗi ngày tưới nước cho cây khoảng 1 – 2 lần.
Làm cỏ và bấm ngọn
Thường xuyên làm cỏ để loại bỏ cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây đậu đỏ. Cần làm cỏ nhẹ nhàng để tránh làm ảnh hưởng đến bộ rễ cây. Đồng thời, khi cây đậu đỏ cao khoảng 40 – 50 cm, cần bấm ngọn để cây phân nhánh nhiều hơn, cho năng suất cao hơn.
Bón phân
Bón phân thúc cho cây đậu đỏ 2 – 3 lần trong suốt quá trình sinh trưởng.
- Lần 1: Bón sau khi cây được 15 – 20 ngày tuổi, dùng phân NPK.
- Lần 2: Bón sau khi cây ra hoa 15 – 20 ngày, dùng phân NPK.
- Lần 3: Bón khi cây bắt đầu kết quả, dùng phân Kali.
Phòng trừ sâu bệnh hại
Cây đậu đỏ thường gặp một số sâu bệnh hại như: rệp, sâu ăn lá, nấm bệnh thối rễ,… Cần thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện sớm và có biện pháp phòng trừ kịp thời. Nên sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học để hạn chế tác động đến môi trường và sức khỏe con người. Hoặc có thể dùng cách rủ rơm nhanh mục để bón cho cây trồng tránh sâu bệnh.
Cách để tăng năng suất cây đậu đỏ khi trồng
Ngoài việc thực hiện đúng cách trồng đậu đỏ cơ bản như đã trình bày ở trên, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để tăng năng suất cây đậu đỏ:
- Chọn giống đậu đỏ có năng suất cao, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt và phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương.
- Cung cấp đủ nước cho cây đậu đỏ, nhất là vào giai đoạn cây con và ra hoa kết quả.
- Thường xuyên làm cỏ để loại bỏ cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng với cây đậu đỏ. Cần làm cỏ nhẹ nhàng để tránh làm ảnh hưởng đến bộ rễ cây.
- Thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện sớm các dấu hiệu sâu bệnh hại.
- Áp dụng các biện pháp phòng trừ sinh học để hạn chế tác động đến môi trường và sức khỏe con người.
Thu hoạch và bảo quản
Cây đậu đỏ có thể thu hoạch sau 60 – 70 ngày trồng, tùy thuộc vào giống và điều kiện sinh trưởng.
Dấu hiệu cho thấy đậu đỏ đã chín là:
- Vỏ chuyển sang màu đỏ sẫm.
- Hạt bên trong cứng và căng.
- Khi bóc vỏ, hạt đậu đỏ không bị dính nước.
- Nên thu hoạch đậu đỏ vào sáng sớm hoặc chiều mát, khi trời ráo.
- Thu hoạch bằng cách cắt cả cây, phơi hả nắng cho khô rồi tách hạt.
Bảo quản đậu đỏ:
- Phơi đậu đỏ dưới ánh nắng mặt trời cho đến khi hạt khô hoàn toàn.
- Có thể sử dụng máy sấy để sấy khô đậu đỏ. Nên sấy đậu đỏ ở nhiệt độ thấp (khoảng 40 – 50°C) để tránh làm hỏng hạt.
- Không nên bảo quản đậu đỏ ở nơi ẩm ướt hoặc có ánh nắng trực tiếp.
- Cần giữ cho kho bảo quản luôn thông thoáng, sạch sẽ.
Trồng đậu đỏ tại nhà không chỉ mang lại những trái đậu tươi ngon cho gia đình, mà còn là một hoạt động thú vị và bổ ích. Hy vọng với cách trồng đậu đỏ trên, bạn có thể dễ dàng trồng và thu hoạch đậu đỏ quanh năm, tạo ra nguồn thực phẩm sạch và ngon miệng cho gia đình.
