Cách Ủ Rơm Nhanh Mục Với Lá Cây Làm Phân Bón Hữu Cơ

Phân bón hữu cơ làm từ rơm chứa lượng lớn dưỡng chất tốt cho cây nông nghiệp như lúa, hoa màu, cây công nghiệp như cafe, cacao và cả cây ăn quả. Chính vì vậy, bạn đừng bỏ rơm sau khi thu hoạch xong lúa mà hãy thu gom về để ủ. Phân bón Hà Lan sẽ chia sẻ đến bạn từng bước cách ủ rơm nhanh mục mà vẫn đảm bảo dưỡng chất cao, an toàn với môi trường và sức khỏe con người.

Giới thiệu về phân hữu cơ và công dụng

Phân bón hữu cơ là một loại phân bón có nguồn gốc từ chất thải của động vật nuôi như gia súc, gia cầm; bộ phận của thực vật như lá, cành, thân, hoa, quả; thực  phẩm dư thừa từ các bữa ăn; than bùn và sản xuất thủy sản. Loại phân này mang đến nhiều công dụng cho đất và cây trồng như:

• Cải thiện kết cấu đất, đặc biệt là loại đất cát, giúp gắn các hạt đất với nhau thành hạt kết nối.
• Giúp đất tơi xốp, thoáng khí oxy, hỗ trợ rễ hô hấp tốt.
• Phân bón giúp đất giữ nước và dinh dưỡng tốt hơn.
• Đối với đất thịt, phân làm tăng độ phì nhiêu, thuận lợi để cây phát triển khỏe mạnh.
• Phân hữu cơ chứa nhiều dưỡng chất tốt cho bộ rễ và sự phát triển toàn thân của thực vật.

Rơm rạ – nguyên liệu có thể cùng làm phân bón hữu cơ đơn giản

Mỗi gia đình có những cách xử lý rơm khác nhau như để chúng tự mục thối ngoài đồng hoặc đốt bỏ. Tuy nhiên, nhiều gia đình lại sử dụng chúng làm nguồn nguyên liệu chính để sản xuất phân bón hữu cơ bằng cách ủ rơm nhanh mục đơn giản tại nhà

Công dụng của rơm rạ đối với sự phát triển của cây trồng

Lượng phân bón hữu cơ tạo thành được sử dụng cho nhiều giống cây như lúa, hoa màu, cây ăn trái… Những công dụng của phân đối với loài thực vật này gồm:

• Bổ sung lượng lớn chất đạm để cây phát triển bộ rễ, cành và lá.
• Cải thiện đất bạc màu, đất nghèo trở nên giàu dinh dưỡng hơn.
• Bạn dễ dàng chọn bón trực tiếp vào gốc hoặc pha loãng với nước để tưới.
• Phân bón ngăn ngừa được những bệnh từ bên trong như các loại vi khuẩn gây hại.
• Phân hữu cơ ngăn chặn được một số loại côn trùng và sâu bệnh hại mùa màng.
• Tổng hợp enzim và phân giải các chất xơ.

Thành phần dinh dưỡng có ở rơm, rạ

Thành phần trong rơm rạ có 4 loại chất dinh dưỡng quan trọng với hàm lượng bao gồm:

• Xenlulozo (cellulose): 60%,
• Lignin: 14%
• Đạm hữu cơ: 3.4%
• Chất béo: 1.9%.

Sau khi trải qua quá trình ủ hoai mục, các chất này được chuyển hoa để tạo thành nhóm dưỡng chất mà cây dễ hấp thụ.

Hướng dẫn cách ủ rơm nhanh mục làm phân bón hữu cơ

Để ủ rơm nhanh mục và thành phần các chất dinh dưỡng sau khi ủ đạt mức cao nhất, bạn cần sử dụng chế phẩm vi sinh Trichoderma. Dưới đây là những bước trong quy trình ủ rơm.

Nguyên liệu cần chuẩn bị

Để tạo ra được 1 tấn phân hoai mục thành phẩm, bạn cần chuẩn bị những loại nguyên liệu như sau:

• Rơm rạ: 1 tấn.
• Chế phẩm Trichoderma bacillus: 200g.
• Chế phẩm EMZEO để xử lý chất thải hữu cơ: 200g.
• Phân bón NPK: 2kg.
• Phân chuồng: 500kg.
• Dụng cụ để đảo rơm, thùng chứa,
• Vải bạt, bao nilon để lót và phủ phân.

Quy trình thực hiện

Cách ủ rơm nhanh mục thành phân bón hữu cơ được tiến hành qua 6 bước gồm:

Bước 1: Xử lý rơm, rạ, lá cây

Trong cách ủ lá cây nhanh mục, bạn trải đều rơm rạ tươi trên mặt nilon lót dưới đáy và thêm nước để đủ độ ẩm. Nếu nguyên liệu đã được phơi khô, bạn cần tưới đẫm nước liên tục trong 2 – 3 ngày.

Bước 2: Pha vi sinh

Trong cách ủ rơm nhanh mục, chế phẩm vi sinh có vai trò quan trọng để thúc đẩy quá trình chuyển đổi dưỡng chất. Bạn hòa tan hoàn toàn Trichoderma và chế phẩm EMZEO với 50 lít nước sạch.

Bước 3: Tiến hành ủ

Ở bước này, bạn cần tiến hành các công việc bao gồm:

• Chuẩn bị nền đất phẳng, tối ưu nhất là nền xi măng không thấm nước. Bạn cũng có thể đào hố sâu khoảng 70cm để ủ kín nguyên liệu.
• Trộn đều phân chuồng tươi với rơm rạ.
• Trải một lớp rơm rạ đều lên nền đã chuẩn bị và tưới một lớp dung dịch chế phẩm đã hòa tan. Sau đó, bạn trải một lớp NPK thật mỏng lên bề mặt lớp đó. Bạn làm tương tự với các lớp tiếp theo tới khi hết nguyên liệu.
• Che chắn kỹ cho đống phân ủ để giữ độ ẩm.

Bước 4: Kiểm tra độ ẩm trong phân

Trong cách ủ rơm nhanh mục, độ ẩm đóng vai trò quan trọng. Khoảng 10 ngày sau khi ủ, bạn kiểm tra đống phân. Nếu trong đống phân không có mầm ủ tức là vi sinh vật đã hoạt động. Ban thêm nước để tăng độ ẩm cho đống phân hữu cơ nhanh chuyển đổi.

Bước 5: Kiểm tra, đảo trộn mẻ ủ phân rơm rạ

Sau khoảng 20 ngày, bạn cần kiểm tra và đảo trộn phân hữu cơ như sau:

• Mở đống ủ và đo lại độ ẩm. 
• Trộn đều đống phân từ ngoài vào trong.
• Chất đống và che lại như ban đầu.
• Ủ tiếp khoảng 30 ngày.

Bước 6: Thu hoạch mẻ phân đã ủ thành công

Khi đống ủ đạt khoảng 60 ngày, hầu hết phân tươi và rơm đã thành phân hữu cơ hoai mục. Lúc này, nếu phân có độ mềm, ẩm, tơi xốp, màu nâu đen và có mảng nấm màu trắng là đã hoàn thành.

Một số lưu ý khi ủ rơm rạ, lá cây

Cách ủ rơm nhanh mục muốn thành công thì bạn phải chú ý những điều sau:

• Rơm rạ càng nát, càng nhỏ thì tốc độ phân giải của vi sinh vật trên nguyên liệu càng nhanh.
• Bạn phải đảm bảo đống phân luôn luôn đủ ẩm để rút ngắn thời gian ủ.
• Bạn có thể sử dụng chế phẩm EM để giảm mùi tanh và tăng hiệu quả ủ.
• Chiều cao đống phân ủ không nên vượt quá 1.2m.
• Bạn không sử dụng vôi sống rắc lên đống phân ủ.

Cách sử dụng phân bón hữu cơ từ rơm rạ 

Phân bón hữu cơ từ rơm rạ phù hợp với nhiều loại cây trồng. Dưới đây là cách bón và liều lượng dùng phù hợp.

Dùng cho loại cây nào?

Phân từ rơm rạ lành tính và dùng được cho những cây mỏng manh đến cây có sức sống mạnh như:

• Cây nông nghiệp, hoa màu: lúa, rau củ, cây lấy quả, cây ăn lá.
• Cây lâm nghiệp: cà phê, điều, cao su…
• Các loại cây ăn quả: bưởi, hồng xiêm, sầu riêng…

Liều lượng dùng

Phân hữu cơ tốt nhưng chúng có tác dụng tối ưu nhất khi bón ở mức vừa đủ. Phân có phân chuồng mang tính nóng nên khi lạm dụng sẽ khiến cây bị chậm phát triển. Do đó, tùy theo từng loại cây, bạn cần sử dụng liều lượng phù hợp.

Cách bón

Cách bón phân hữu cơ phổ biến nhất là bón lót và bón thúc. Phân giúp cây phát triển bộ rễ khi mới trồng, tiếp sau đó là thân và lá.

Bón lót

Khi bón lót, phân thường được trộn cùng đất hoặc vùi xuống đất khi làm luống trồng.

Bón thúc

Khi bón thúc cho cây trồng, bạn có thể bón trực tiếp lên bề mặt đất, trong đất kết hợp với hoạt động xới hoặc hòa vào nước và tưới. Trong đó, hòa tan phân trong nước mang đến tác dụng nhanh nhất.

Lưu ý, khi bạn bón phân cho cây cần đeo dụng cụ bảo hộ như khẩu trang và găng tay.

Cách bảo quản

Phân hữu cơ khi ủ xong mà chưa có nhu cầu sử dụng ngay, bà con nên tiếp tục chất thành đống và tránh nước mưa, hay ngập úng. Đồng thời, việc tưới để duy trì độ ẩm cũng cần thiết

Việt Nam luôn nằm trong danh sách những nước có sản lượng gạo sản xuất và xuất khẩu lớn nhất thế giới. Do vậy, lượng rơm tạo thành hàng năm cực kỳ lớn, lên đến 50 triệu tấn. Việc tận dụng tối đa các sản phẩm thu được từ nông nghiệp đã giúp các gia đình tiết kiệm được khoản chi phí tương đối lớn khi bón lót, bón thúc cho cây trồng. Với cách ủ rơm nhanh mục được chúng tôi chia sẻ ở trên, bạn sẽ thành công trong việc chế tạo phân bón hữu cơ tại gia. Khi bạn có câu hỏi về phân bón cho cây  trồng, hãy liên hệ Phân bón Hà Lan để được tư vấn chi tiết.