Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đậu đen

Đậu đen là thực phẩm quen thuộc đối với mỗi gia đình nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao, nhiều công dụng cho sức khỏe. Trồng cây đậu đen trở thành lựa chọn hợp lý cho nhiều hộ gia đình. Tìm hiểu kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây đậu đen để có được vườn trồng đạt tiêu chuẩn, cho thu năng suất cao. Cùng tham khảo qua bài viết giúp bà con có được kiến thức canh tác hiệu quả nhất.

Thời vụ thích hợp cho canh tác cây đậu đen

Thông thường, đối với những cây thuộc họ đậu sẽ thích hợp trồng vào mọi tháng trong năm. Tuy nhiên, thời vụ thích hợp sẽ tạo điều kiện giúp cây sinh trưởng tốt, khỏe mạnh, cũng hạn chế được sâu bệnh ở mức tối đa.

Theo đó, đối với cây đậu đen bà con nên cân nhắc triển khai trồng vào khoảng tháng 2 – tháng 6, hoặc tháng 11, tháng 12 mỗi năm là hợp lý nhất.

Giai đoạn chuẩn bị

Chuẩn bị giống cây trồng

Chọn hạt giống đạt chuẩn sẽ là tiền đề giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho năng suất cao hơn. Vì vậy, bà con nên ưu tiên lựa chọn hạt giống kích cỡ lớn, chắc, bóng, mẩy với phần vỏ mịn, không có tình trạng bị xước. Hạt giống càng đều nhau càng nâng cao tỷ lệ nảy mầm, sinh trưởng đều khi đưa vào trồng.

Hiện nay, đậu đen được trồng có hai giống cơ bản là trắng lòng hoặc xanh lòng. Tùy thuộc vào nhu cầu mà bà con có thể cân nhắc đưa ra lựa chọn giống thích hợp.

Chuẩn bị đất trồng

Cây đậu đen là giống cây trồng không quá kén đất, có thể sinh trưởng trên hầu hết các loại đất hiện nay. Song, việc trồng trên diện tích vườn có độ thoáng khí, độ tơi xốp cao, không có tình trạng chai cứng, hoặc thiếu nước cần được đảm bảo. Đặc biệt, không nên trồng ở khu vực đất phèn sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất khi thu hoạch.

Tiến hành làm đất

Trên diện tích vườn trồng đã được quy hoạch bà con tiến hành làm sạch cỏ dại, những tàn dư của vụ trước, sau đó xới xáo kỹ càng. Sau khi làm sạch vườn trồng bà con lên luống với chiều rộng tiêu chuẩn từ 1.2 – 1.5m, chiều cao tiêu chuẩn là 35cm. Đồng thời, luống trồng tiêu chuẩn yêu cầu cần cách nhau khoảng 25cm giúp việc thoát nước khi cần thiết được đảm bảo. Cuối cùng, tiến hành bón lót, ủ hoai mục trước khi đưa cây vào canh tác.

Kỹ thuật trồng cây đậu đen cơ bản

Với canh tác cây đậu đen ở mỗi sào đất (1000m2) sẽ sử dụng khoảng 1.8kg hạt giống sẽ đảm bảo mật độ thích hợp nhất. Hạt giống đậu đen có vỏ khá mỏng, vì vậy chúng ta có thể gieo trồng trực tiếp mà không cần qua giai đoạn ngâm ủ:

• Trên luống trồng bà con tiến hành tạo các lỗ nhỏ với khoảng cách tiêu chuẩn giữa các hàng sẽ là 40cm. Ở mỗi lỗ trồng gieo 2 hạt, duy trì khoảng cách giữa các hốc trồng sẽ là 25cm.
• Sau khi gieo trực tiếp hạt giống xuống các lỗ trồng đã tạo bà con tiến hành phủ kín lại bằng đất một cách nhẹ nhàng.
• Cuối cùng, tiến hành tưới đẫm nước, đảm bảo độ ẩm trong đất giúp hạt giống nhanh chóng nảy mầm.

Hướng dẫn chăm sóc khi trồng cây đậu đen

Kỹ thuật chăm sóc cây đậu đen khá đơn giản, bà con cần chú ý tới một số vấn đề quan trọng cơ bản như:

Trồng dặm

Hạt giống đậu đen dù chọn mua kỹ lưỡng, đạt tiêu chuẩn cũng không thể đảm bảo tỷ lệ nảy mầm 100%. Bởi thế, với những hốc hạt giống không thể phát triển thì trồng dặm là yêu cầu bắt buộc.

Khi cây đậu đã nảy mầm, sinh trưởng có 2 lá mầm bà con hãy kiểm tra toàn bộ vườn trồng. Ở những hốc không mọc thì dặm lại bằng cách tỉa những cây mọc đôi ở hốc khác.

Làm cỏ và xới đất

Cỏ mọc dại trên vườn trồng cây đậu đen sẽ cạnh tranh dinh dưỡng trực tiếp, tác động tới quá trình sinh trưởng của cây. Việc làm cỏ trong mỗi mùa vụ trồng đậu đen là yêu cầu bắt buộc và được chia thành 3 đợt:

• Làm cỏ đợt 1: Vào thời điểm cây trồng được khoảng 10 ngày tuổi bà con tiến hành làm cỏ đồng thời kết hợp với xới nhẹ phần gốc cây giúp cào bỏ đi hoàn toàn lớp váng nằm trên bề mặt. Làm cỏ lần đầu tiên cần chú ý cẩn thận, nhẹ nhàng tránh làm ảnh hưởng tới cây con.
• Làm cỏ đợt 2: Sau khoảng 20 ngày tính từ thời điểm gieo trồng chúng ta tiến hành vun gốc, loại bỏ cỏ dại thủ công và xới đất lần thứ hai.
• Làm cỏ đợt 3: Làm cỏ kết hợp vun gốc cây trước khi đậu đen ra hoa. Đây là giai đoạn vô cùng quan trọng bà con cần thực hiện cẩn thận để giảm thiểu nguy cơ cây đổ ngã sau này.

Hãm ngọn

Hãm ngọn cho cây đậu đen nhằm mục đích giúp cây tập trung cho ra hoa, phát triển quả và cho thu hoạch cao hơn. Thường xuyên cắt bỏ phần ngọn của cây, không để đẻ quá nhiều nhánh hay phát triển ngọn quá xa. Đặc biệt, việc ngắt ngọn cần được đặc biệt lưu ý vào giai đoạn cây sắp ra hoa.

Thông thường, việc bấm để hãm ngọn cho cây đậu đen nên được tiến hành khi đậu đen phát triển chiều cao khoảng 40 – 50cm. Thường xuyên bấm ngọn là cách kiểm soát quá trình sinh trưởng, cho trái cây đậu đen tốt nhất.

Tưới nước

Tập trung chú ý tưới nước đều đặn hàng ngày khi mới gieo hạt giống và khi cây ra hoa, cho trái. Việc cung cấp đủ nước giúp cây sinh trưởng tốt, đồng thời cho thu hoạch tốt hơn. Bà con tiến hành tưới nước  vào sáng sớm và chiều muộn là thích hợp nhất.

Tuy nhiên, cần chú ý kiểm tra độ ẩm của đất thường xuyên tránh tình trạng ngập úng. Ngoài ra, cũng cần chú ý cân đối lượng nước tưới tùy thuộc vào điều kiện thời tiết nắng mưa thực tế.

Phòng trừ sâu bệnh

Trồng đậu đen thường gặp một số loại sâu bệnh hại như sâu đục thân, sâu đục trái, sâu ăn lá, hoặc rầy rệp, bệnh lở cổ rễ, đốm lá, hay cháy lá,… Đối với sâu bệnh hại trên giống cây trồng này chúng ta có thể phòng tránh và xử lý bằng một vài biện pháp như:

• Đặc biệt chú trọng tới công tác vệ sinh sạch sẽ, tạo độ thông thoáng cho đồng ruộng, vườn trồng.
• Cân nhắc tới việc luân canh giữa nhiều loại hoa màu khác nhau đan xen giữa các vụ.
• Tùy thuộc vào tình trạng bệnh chúng ta có thể áp dụng phương pháp xử lý khá nhau. Chỉ sử dụng thuốc trừ sâu khi mật độ sâu quá lớn.

Tiêu chuẩn bón phân dành cho cây đậu đen

Bón lót

Bón lót yêu cầu cần được thực hiện sau khi quá trình làm đất hoàn thành. Bà con sử dụng khoảng 50 – 70kg/ 1000m2 phân bón hữu cơ từ những nhà máy phân bón chất lượng để bón trực tiếp lên luống trồng. Bà con nên kết hợp với bón vôi nhằm khử khuẩn trước khi gieo trồng hạt giống. Sau khi bón lót tiến hành ủ hoai mục tối thiểu khoảng 15 ngày mới bắt đầu canh tác.

Bón thúc

Thông thường, đối với trồng cây đậu đen tiến hành bón thúc thành 2 đợt. Yêu cầu cụ thể cho việc sử dụng phân bón của từng đợt sẽ là:

• Bón thúc lần 1: Thời điểm thực hiện sau khi gieo hạt khoảng 10 ngày. Bà con sử dụng từ 20 – 30kg/ 1000m2 bằng phân bón NPK Hà Lan 20-20-15 bón trên luống trồng. Chúng ta cần xới nhẹ quanh gốc, sau đó bón phân trực tiếp và tưới nước.
• Bón thúc lần 2: Sau khoảng 30 ngày tính từ thời điểm gieo hạt chúng ta bón thúc lần tiếp theo. Bà con sử dụng phân bón NPK Hà Lan 17-7-17+TE bằng liều lượng khoảng 20-30kg/ 1000m2 bón trực tiếp lên luống trồng như lần đầu tiên.

Như vậy có thể thấy kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đậu đen là vô cùng đơn giản. Bà con khi lựa chọn giống cây trồng này cần tuân thủ đúng tiêu chuẩn kỹ thuật mới tạo nên vườn trồng khỏe mạnh, cho thu hoạch với năng suất cao. Qua đó, canh tác gia tăng đáng kể nguồn thu nhập cho mỗi hộ gia đình.