Kỹ thuật trồng và cách chăm sóc khoai tây

Ở nước ta, khoai tây là một trong những loại cây thực phẩm quan trọng, một loại cây nông nghệ có hiệu quả kinh tế cao. Từ khi trồng cho đến khi thu hoạch chỉ mất khoảng 90 ngày, cây khoai tây mang lại giá trị thu nhập cao gấp 2 – 3 lần so với cây lúa. Loại cây này được trồng nhiều tại các tỉnh thành miền Bắc, Tây Nguyên và Vùng Bắc Trung Bộ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ mang đến cho mọi người kỹ thuật trồng và cách chăm sóc cây khoai tây.

Thời vụ thích hợp trồng khoai tây

Vùng miền núi phía Bắc

• Vùng núi thấp dưới 1000m: Vụ xuân trồng vào tháng 12 và thu hoạch vào cuối tháng 3, vụ đông trồng vào tháng 10 và thu hoạch vào tháng 1 năm sau.
• Vùng núi cao hơn 1000m: Vụ xuân trồng vào tháng 2 vả thu hoạch vào tháng 5, vụ đông trồng vào tháng 10 và thu hoạch vào tháng 1 năm sau.

Vùng Đồng bằng Bắc bộ

Vụ đông xuân sớm: Trồng khoai tây vào đầu tháng 10 và thu hoạch vào tháng 12.

Vụ xuân: Trồng tháng 12 và thu hoạch khoai vào tháng 3 năm sau.

Vụ chính: Trồng vào khoảng giữa tháng 10 hoặc đầu tháng 11 và thu hoạch vào khoảng cuối tháng 1 đến đầu tháng 2 năm sau.

Vùng Bắc Trung bộ

Chỉ trồng khoai tây vào duy nhất vụ đồng, thời gian trồng vào tháng 11 và thu hoạch trong tháng 1.

Vùng Tây Nguyên

Vùng chuyên canh sản xuất khoai tây chủ yếu ở tỉnh Lâm Đồng. Nơi này có thể sản xuất khoai tây quanh năm nhưng vụ mùa thuận lợi nhất vẫn là vụ xuân và vụ đông xuân, 2 vụ này kéo dài từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau.

Yêu cầu trước khi trồng khoai tây

Chọn đất

Cây khoai tây thích hợp với loại đất tơi xốp, đất thịt nhẹ, đất pha cát và đất phù xa ven sông với thành phần cơ giới giữ ẩm tốt, quy hoạch tập trung, gọn vùng, chủ động trong việc tưới tiêu. Tốt nhất nếu có thể thì hãy chọn rộng luân canh với lúa nước.

Làm đất

Dọn sạch cỏ dại và tàn dư của cây trồng ở vụ trước, nếu đất khô hãy cày bừa và lên luống, nếu đất ướt hãy áp dụng các biện pháp làm đất tối thiểu. Với đất rộng thì cắt rạ sát gốc, chia luống và tiến hành cày rãnh để thoát nước.

Chuẩn bị giống

Với các loại củ giống nhỏ mọi người có thể để nguyên cả củ đề trồng, với củ giống to hãy cắt củ giống trước khi trồng. Ngoài phương pháp cắt củ giống, nhúng vào tro bếp, xi-măng thì mọi người cũng có thể áp dụng biện pháp cắt dính.

Mật độ, khoảng cách từng cây

Lượng giống: Lượng giống trung bình để trồng khoai tây là vào khoảng 830 – 1.100 củ/ha. Có thể trồng với lượng củ cao hơn tùy vào từng loại củ và tập quán của từng vùng.

Mật độ: Với những loại khoai tây củ nhỏ, cứ 1m2 trồng 10 cây, cách nhau khoảng 17 – 20cm. Với loại củ bình thường 1m2 trồng 5 – 6 củ, cách nhau khoảng 25 – 30cm.

Kỹ thuật trồng khoai tây cơ bản

Cách trồng khoai tây bổ củ

Trước tiên hãy rạch hàng trên mặt luống rồi rải toàn bộ phân chuồng và lân vào trộn với đất sạch. Đặt miếng bổ hay củ giống vào rạch, lưu ý không để mặt cắt của miếng khoai tây tiếp xúc trực tiếp với phân, đặt hướng lên trên rồi phủ lên đó một lớp đất dày khoảng 3 – 4cm, tuyệt đối không được để hở mầm.

Cách trồng khoai tây nguyên củ

Bón phân chuồng hoặc rải một lớp rơm rạ đã ủ mục, lân và đạm xuống đáy rồi lấp lên một lớp đất mỏng. Đặt các củ giống so le nhau, để nằm ngang và các mầm cây hướng lên trên. Mọi người cũng nên chú ý không nên để củ tiếp xúc với phân. Phủ một lớp đất khoảng 3 – 5cm lên củ giống rồi phủ tiếp một lớp rơm rạ lên mặt. Tưới nước ướt đều mặt luống làm ẩm đất và rơm rạ, nếu độ ẩm đất vẫn còn cao thì không cần tưới.

Tiêu chuẩn bón phân khi trồng khoai tây

Lượng phân bón

Lượng phân bón trung bình cho 1 ha: Phân chuồng 15 – 20 tấn, Lân supe 350 – 400 kg, đạm urê 250 – 300 kg, kali 150 – 200 kg. Chú ý tùy thuộc vào chất đất của từng vùng mà món nhiều hơn hay ít đi cho phù hợp. Nếu sử dụng phân NPK cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì và quy đổi về dạng phân đơn để có hướng điều chỉnh cho phù hợp.

Cách bón phân

• Bón lót: Bón phân hữu cơ 3 con gà Hà Lan hoặc phân hữu cơ Organic 1 với lượng 50-70 kg/1000m2/lần trên bề mặt giữa 2 khoai tây.
• Bón thúc lần 1: Sau khi khoai tây đã mọc cao khoảng 15 – 20 cm, sử dụng NPK Hà Lan 20-20-15+TE bón với lượng 30-40 kg/1000m2/lần, bón vào giữa 2 khóm khoai hoặc mép luống. Không bón trực tiếp vào phần gốc làm chết rễ cây.
• Bón thúc lần 2: Sau bón thúc lần 1 khoảng 15 – 20 ngày bón NPK Hà Lan 16-9-21+TE với lượng 30-40 kg/1000m2/lần.

Mọi người nên bón nhiều kali để giúp cho những củ khoai to hơn, mẫu mã đẹp, không sử dụng phân chuồng tươi vì chúng có nhiều vi khuẩn và nấm bệnh.

Cách chăm sóc khoai tây

Phủ luống

Mọi người có thể phủ luống khoai tây bằng các loại chất liệu hữu cơ như rơm, rạ hay mùn mục để tạo độ tơi cho đất. Điều này sẽ giúp cho việc trao đổi chất của cây trở nên dễ dàng hơn.

Làm cỏ, vun gốc

Sau khi cây đã mọc lên khỏi mặt đất khoảng 7 – 10 ngày, cao khoảng 15 – 20 cm thì chăm sóc lầm 1 bằng cách xới nhẹ, làm cỏ, bón thúc và tỉa cây chỉ để lại 2 – 3 mầm chính.

Cách lần 1 khoảng 15 – 20 ngày, khi đã tiến hành tưới nước lần 2 thì xới nhẹ, làm cỏ đồng thời vun luống lần cuối, lấy đất ở rãnh để vun cho luống to và cao hơn. Vun luống không đủ đất sẽ có thể khiến cho củ mọc thành cây hoặc bị xanh. Vét đất ở rãnh để khi rộng bị nước sẽ khô nhanh hơn.

Tưới nước

Giữ đất trồng đủ ẩm, sử dụng nguồn nước sạch để tưới. Trong 60 – 70 ngày rất cần nước, nếu thiếu nước hoặc rộng lúc khô lúc ẩm sẽ khiến cho củ bị nứt, giảm năng xuất. Thông phương sẽ có 2 phương pháp tưới nước cho khoai tây:

• Tưới gánh: Không tưới nước trực tiếp vào gốc cây. Có thể hòa với phân đạm và kali nhưng cần phải chú ý lượng phân hòa với nước. 1 thùng 10 – 12 lít chỉ cần pha 1 nắm phân nhỏ. Chú ý không được kết hợp tưới nước với phân chuồng vì có nhiều nấm, có thể gây thối củ.
• Tưới rãnh: Với các rộng thẳng, cho nước ngập ½ rãnh, khi nước đã ngấm đều thì tháo kiệt, tránh để nước đọng lại trong rảnh quá lâu. Lưu ý khi phát hiện ruộng có bệnh héo xanh vi khuẩn thì không được sử dụng phương pháp tưới này nữa.

Phương pháp phòng trừ sâu bệnh khi trồng khoai tây

Thường xuyên kiểm tra đồng rộng và khuyến khích áp dụng các phương pháp quản lý cây trồng tổng hợp như thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học, sử dụng giống cây kháng bệnh, vệ sinh đồng ruộng, kỹ thuật làm đất, bón phân và luân xen canh cây trồng hợp lý.

Chú ý những loại sâu bệnh hại khoai tây như: Sâu xám, rệp, bọ trĩ, sâu hà khoai tây. Các bệnh chính hại khoai tây như bệnh virus xoăn lùn, bệnh virus cuốn lá, bệnh vi rút khảm, bệnh mốc sương, bệnh héo xanh.

Thu hoạch và bảo quản

Thu hoạch

Trước khi thu hoạch mọi người cần loại bỏ những cây bệnh, cắt bỏ phần thân lá để tránh bệnh hại truyền về củ giống. Thời điểm lá vàng, thời tiết khô ráo là lúc thu hoạch đẹp nhất. Khoai tây giống sẽ thu hoạch sớm hơn khoảng 5 – 7 ngày.

Bảo quản

Loại bỏ những củ đã bị dập, không còn nguyên vẹn, bảo quản khoai tây ở những nơi tối, khô và thoáng khí. Ngoài ra, khoai thương phẩm cần được đóng gói trong bao bì vận chuyển đến nơi tiêu thụ.

Kết luận

Là một giống cây nông nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao, khoai tây ngày càng được nhiều người lựa chọn sản xuất. Trên đây là kỹ thuật trồng và chăm sóc cây khoai tây mà mọi người cần nắm rõ khi muốn trồng loại cây này. Mong rằng chúng sẽ hữu ích và giúp cho công việc trồng khoai tây của mọi người trở nên hiệu quả hơn.