Quy trình trồng lúa vụ Xuân để đạt năng suất cao

Trồng lúa hiện nay ở nước ta có hai vụ chính mang tới nguồn thu đáng kể cho người nông dân. Mỗi vụ mùa có điều kiện thời tiết khác biệt đòi hỏi cần có quy trình trồng, chăm sóc với những tiêu chuẩn, lưu ý riêng. Khi trồng lúa vụ Xuân muốn có năng suất cao đòi hỏi chúng ta cần tuân thủ đúng quy trình trồng mới đem lại hiệu quả cao như ý muốn.

Thời vụ chính trồng lúa vụ Xuân

Trồng lúa ở vụ xuân có hai phương án canh tác là vụ xuân chính vụ và xuân muộn. Với từng lựa chọn canh tác thì thời gian thực hiện cũng có những yêu cầu riêng:

• Vụ xuân vụ chính: thời gian gieo mạ khoảng từ 25/12 – 05/01 hàng năm với tuổi mạ cần đảm bảo là 5 – 6 lá. Thời gian cấy khoảng từ 01 – 15/02 với giống lúa chính là C70 hoặc lúa nếp.
• Vụ xuân muộn: thời gian gieo mạ vào khoảng 01/02 – 15/02 hàng năm với tuổi mạ đảm bảo là 2 – 3 lá, thời gian thực hiện cấy sẽ là từ 15 – 29/02. Thông thường vào vụ xuân muộn thì sử dụng các giống lúa thuần với năng suất khá, đồng thời chất lượng trung bình tiêu biểu là KD18, hoặc Q5,… hay giống lúa chất lượng cao với năng suất trung bình như bắc thơm số 7, VS1, hoặc RVT,…

Kỹ thuật gieo mạ trồng lúa vụ Xuân

Chọn lọc hạt giống

Chúng ta sử dụng nước bùn loãng, hoặc nước muối với lượng cụ thể là 2.2 – 2.3kg muối/ 10 lít nước để tiến hành chọn lọc hạt giống. Trong đó, phao thử được sử dụng là trứng gà tươi giúp việc lọc hạt mẩy được thực hiện tốt, đồng thời loại bỏ đi hạt lép, hạt lửng có trong hạt giống đã mua về.

Khử trùng cho hạt giống

Việc khử trùng cho hạt giống khi được thực hiện là cách giúp chống tình trạng sâu bệnh hịa xuất hiện, lây lan từ hạt giống sang cây mạ khi phát triển. Dùng thuốc hóa học, hoặc nước vôi trong 2 – 3% ngâm trong khoảng 10 giờ, hoặc dùng nước nóng 3 sôi – 2 lạnh, duy trì ở nhiệt độ 54 độ C để ngâm trong khoảng 15 phút.

Tiến hành ngâm ủ

Thực hiện việc ngâm từ 48 – 72 giờ để quá trình ngâm ủ được thực hiện tốt. Chú ý trong quá trình ngâm cần tiến hành thay nước 2 lần. Sau khi ngâm tiến hành ủ duy trì nhiệt độ thích hợp khi ủ trong đống rơm, trong cỏ, hoặc trong thân cây ngô, lạc,…

Phương pháp gieo mạ vụ Xuân

Thông thường, trồng lúa vụ xuân thường sẽ gieo mạ dược, sử dụng phân bón lót đầy đủ với liều lượng cân đối. Bên cạnh đó, việc sử dụng nilon trắng che phủ trên khung hình vòm vống cần được thực hiện. Qua đó việc duy trì nhiệt độ thích hợp cho mạ phát triển được đảm bảo.

Đối với mạ xuân muộn có thể cân nhắc gieo mạ dược, hoặc gieo trên nền đất cứng, hoặc trên khay nhựa. Tùy thuộc vào tập quán trồng lúa của từng vùng, từng địa phương chúng ta có thể đưa ra giải pháp thích hợp nhất. Đối với mạ ở vụ xuân muộn thường không cần bón lót.

Yêu cầu khi trồng lúa lúa vụ Xuân

Mật độ cấy

Đối với mạ dược dày xúc thông thường yêu cầu mật độ cần đảm bảo từ 35 – 40 khóm/ m2, đồng thời cấy 2 – 3 dảnh/ khóm là thích hợp. Với mạ ném thì duy trì mật độ khoảng 25 – 30 bầu/ m2,  trong đó mỗi bầu sẽ có khoảng 2 – 3 dảnh.

Duy trì mật độ cấy thích hợp tạo điều kiện, mang tới không gian tốt nhất để cây lúa phát triển. Đó cũng là cách đảm bảo cho tình trạng sâu bệnh hại xâm nhập, ảnh hưởng tới cây lúa được giảm thiểu tốt hơn.

Chế độ nước khi trồng lúa

Canh tác cây lúa vụ xuân cần chú ý trong giai đoạn để nhánh đảm bảo có mực nước khoảng 2 – 3cm so với mặt ruộng. Trong khi đó, khi cây lúa đã để gần đủ số lượng nhánh hữu hiệu thì việc hãm quá trình đẻ nhánh cần được thực hiện bằng cách tháo nước, phơi ruộng rạn chân chim trong thời gian khoảng 7 – 10 ngày.

Ngoài ra, chúng ta có thể cho nước ngập ruộng ở mức 10 – 12cm sau đó ngâm trong thời gian khoảng 10 ngày. Sau đó, việc duy trì mức cược ruộng khoảng 3 – 5cm cho tới khi lúa đỏ đuôi mới tháo cạn nước và bắt đầu thu hoạch.

Phòng trừ sâu bệnh hại

Với phòng trừ sâu bệnh hại khi trồng lúa dù là vụ xuân, hay mùa vụ nào cũng cần đảm bảo đúng thuốc, đúng nồng độ, đúng liều lượng, đúng cách và đúng thời điểm. Bên cạnh đó, sử dụng bình bơm thuốc sâu có bec tia nhỏ để quá trình phun thuốc trị sâu bệnh hại được thực hiện tốt, đạt hiệu quả cao.

Đối với sâu hại cây lúa ở vụ xuân thường xuất hiện một số loại như sâu cuốn lạ, ruồi đục lá, bọ trĩ, sâu đục thân, rầy nâu,… cần sử dụng thuốc đặc trị thích hợp với liều lượng thích hợp. Trong khi đó, bệnh hại thường gặp như khô vằn, đen lép hạt, bạc lá lúa, đốm sọc vi khuẩn, vàng lá,…Phát hiện kịp thời, điều trị sớm giúp sâu bệnh hại sớm được loại bỏ, tránh gây ảnh hưởng cho cây trồng.

Yêu cầu bón phân khi trồng lúa

Bón lót và bón thúc đầy đủ tạo điều kiện cho cây trồng có thể phát triển toàn diện và khỏe mạnh. Với liều lượng phân bón sử dụng tính cho 1 sào ruộng cụ thể là:

Bón lót

Sử dụng 300 – 400kg phân chuồng, cùng với 15 – 20kg vôi bột và phân bón NPK 5-10-3 tiến hành bón lót trong quá trình làm ruộng, trước khi gieo cấy lúa.

Bón thúc

Thực hiện bón thúc khi trồng lúa vụ xuân chúng ta tiến hành theo 2 đợt chính. Mỗi đợt cần sử dụng lượng phân bón sao cho hợp lý để thúc đẩy lúa phát triển toàn diện và khỏe mạnh hơn. Cụ thể là:

• Bón thúc lần 1: Thời điểm thực hiện là khi cây lúa đã bén rễ, hồi xanh sau khi cấy với 7 – 10kg với phân bón NPK Big One F1 cho 1 sào ruộng lúa.
• Bón thúc lần 2: Thời điểm thực hiện đón đòng khi cây lúa đứng cái với phân NPK Big One F1 với liều lượng khoảng 7 – 10kg/ sào.
• Bón thúc lần 3: Thời điểm thực hiện đón đòng với phân NPK Big One F1 với liều lượng khoảng 10 – 12 kg/ sào.

Một số lưu ý khi trồng lúa vụ Xuân

Trồng lúa vụ xuân có những tiêu chuẩn, có quy trình riêng cần được đảm bảo. Áp dụng theo đúng tiêu chuẩn giúp cây trồng có được điều kiện để sinh trưởng, phát triển tốt. Ngoài những yêu cầu cơ bản kể trên thì việc canh tác cây lúa vào vụ xuân cần có một vài những lưu ý không thể bỏ qua như:

• Việc bón vôi bột cho ruộng trồng cần đảm bảo thực hiện trước khi cấy từ 7 – 10 ngày. Bên cạnh đó, quá trình bón vôi bột tuyệt đối không kết hợp cùng lúc với bất kì loại phân bón nào. Quá trình bón lót cần phân chia, cân đối thời gian hợp lý để tránh những tác động tiêu cực tới ruộng trồng, tới hiệu quả của phân bón được sử dụng.
• Khi trồng lúa vụ xuân nếu nhiệt độ vào thời điểm ban ngày lớn hơn 25 độ C cần chú ý thực hiện việc mở hai đầu luống mạ khoảng 10 – 16 giờ. Lúc này việc kiểm soát nhiệt độ ở luống mạ được đảm bảo tốt, từ đó tránh được những ảnh hưởng không mong muốn tới quá trình phát triển của cây mạ.
• Trước thời điểm cấy khoảng 2 ngày cần tiến hành mở nilon che cho luống mạ. Đây là cách giúp mạ quen với thời tiết, tránh tình trạng mạ khi cậy bị chết ảnh hưởng tới năng suất.
• Đối với những ruộng trồng không có sự chủ động ở tưới tiêu không tiến hành bót lót đạm. Việc gieo mạ và bón thúc đạm cho cây lúa vào vụ xuân chỉ được thực hiện nếu nhiệt độ ngoài trời duy trì ở mức trung bình lớn hơn 13 độ C. Đây là yêu cầu bắt buộc để tránh ảnh hưởng tới quá trình phát triển của cây trồng.
• Yêu cầu thời điểm cấy mạ điều kiện thời tiết trung bình trong ngày từ 15 độ C trở lên, trong khi đó khi phun thuốc trừ cỏ cần đảm bảo nhiệt độ ngoài trời từ 13 độ C trở lên.

Kết luận

Canh tác cây lúa nước với từng mùa vụ cần tuân thủ những yêu cầu, những tiêu chuẩn riêng. Qua đó, việc tạo điều kiện cho cây trồng phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao là điều được đảm bảo tốt như mong muốn. Khi trồng lúa vụ Xuân có những lưu ý cần thiết sẽ đem lại hiệu quả cao, cây trồng phát triển khỏe mạnh và cho năng suất tốt. Tìm hiểu và áp dụng quy trình, kỹ thuật canh tác lúa vụ xuân kể trên để có được năng suất thu hoạch cao như yêu cầu.